Het fabeltje van troost eten.
Slimme Hans die strooide met kiezelsteentjes en later met broodkruimels. Om samen met zijn zusje Grietje te ontsnappen aan het snode plannetje van hun stiefmoeder. De vogels aten de kruimels op en Hans en Grietje waren het spoor bijster.
Wat moeten de kinderen bang zijn geweest. Alleen in dat donkere bos. Gelukkig was daar een sneeuwwit en allervriendelijkst vogeltje die Hans en Grietje graag de weg wees naar …
De misère van troost eten
Inderdaad een huisje van brood, een dak van koek en ramen van suiker. Je voelt het al aankomen. Dit wordt misère en de basis voor troost eten is gelegd.
Als we de Efteling mogen geloven, is dat hele huisje één groot snoepparadijs. En Hans en Grietje komen nogal in een angstige situatie. Dus wat doe je dan? Knibbel, knabbel, troosteten dan maar.
Dat is ook precies zoals het in het sprookje gaat. De kinderen beginnen te snoepen en vergeten direct hun angst.
Als er dan een alleraardigst vrouwtje opduikt die hen onderdak aanbiedt in het walhalla van het troost eten. De pijn en het verdriet van het gemis van hun vader wordt snel vergeten door al het beschikbare snoep.
Natuurlijk is dit maar een sprookje. Maar het lijkt toch verdacht veel op de werkelijkheid.
Want emoties zijn vaak de aanleiding als het gaat om snoepen en snacken. En als er dan snoep voorhanden is, dan weet je het wel. Dat gaat op. Of in ieder geval gaat het voor een groot deel op. Want de beheersing is zoek.
Troost eten als vlucht
Weg van de pijn. Het verdriet. Zo ging het ook bij Hans en Grietje. Ze werden verleid met iets lekkers en kwamen in de problemen.
Net als jij in de problemen komt omdat je de verleiding van al dat lekkers niet kan weerstaan. Alleen waren Hans en Grietje echt in gevaar en jij niet.
Maar blijkbaar denkt je onbewuste daar anders over. Gevaar om afgewezen te worden. Of gevaar om kritiek te krijgen. Wat denk je van het gevaar om er niet bij te horen. Of het gevaar om alleen over te blijven.
Misschien wel het gevaar om niet gewaardeerd te worden. Zo kan ik nog even doorgaan.
Het is natuurlijk allemaal niet echt gevaar, maar het kan wel zo voelen. En dan is het toch wel lekker als daar ineens een snoephuisje opdoemt waar je even lekker aan kan knabbelen en alle zorgen kan vergeten. Heerlijk toch dat troost eten?
Troost eten lost je probleem niet op
Dat zou je zeggen, maar al dat eten en snoepen lost het probleem niet op. Sterker nog, er komt een ander probleem bij. Hans en Grietje kwamen heftig in de problemen door al dat geknabbel aan het huisje.
En jij komt met al dat troost eten in de problemen door de extra kilo’s die zich in je lichaam manifesteren en waardoor je steeds meer risico loopt met je gezondheid.
Belangrijk is dat je onbewuste gaat begrijpen dat er geen echt gevaar is. Dat je geen troost hoeft te zoeken in eten. En dat vervelen ook kan zonder eten.
Eten hoeft niets op te vullen. Het is bedoeld is om je lichaam te voeden. Niet om emoties te verdoezelen. De meerderheid van de mensen heeft niet eens meer in de gaten dat ze doen aan troost eten.
Ze eten uit gewoonte. Tenminste dat verhaal vertellen ze zichzelf. Maar de praktijk leert dat er in alle gevallen een oorzaak is waarom dat troost eten zo verleidelijk is. En ook lastig is om mee te stoppen.
Suikers onmisbaar bij troost eten
En bij angst, verdriet of pijn kiezen we nu eenmaal niet voor een wortel of een appel. Maar wel voor chocolade, een bak chips of een pak koeken. De suikers maken het verschil. Die dempen de pijn.
Suikers zorgen ervoor dat je bloedsuikerspiegel snel stijgt. Wat betekent dat je een tijdelijke piek krijgt in energie. Maar die suikers verdwijnen ook snel weer uit je bloed. En dan komt er onherroepelijk het moment waarop je humeur een tikkie krijgt. Je voelt je gewoon niet zo fijn. De pijn die je probeerde te verdoezelen, komt weer in alle hevigheid terug. Met als gevolg dat je opnieuw troost eten als oplossing kiest.
Wist je trouwens dat troost eten zorgt voor verstoorde spijsvertering?
Angst, verdriet, pijn of andersoortige emoties die zorgen dat je gaat troost eten, leiden tot een verhoogd stressniveau. Bij stress wordt onder andere het hormoon adrenaline geproduceerd. Dit hormoon zorgt dat je direct in staat van paraatheid wordt gebracht om de stressvolle situatie het hoofd te kunnen bieden. Alle lichaamsprocessen die niet strikt noodzakelijk zijn om in die acute situatie je vege lijf in veiligheid te brengen, worden tijdelijk stilgelegd.
Zo kun je je misschien voorstellen dat wanneer je oog in oog staat met een tijger, je niet nog even op je gemakkie een taartje gaat oppeuzelen. Nee, je laat alles uit je handen vallen en maakt dat je wegkomt. Ofwel, alle aandacht gaat op dat moment naar datgene dat je gaat redden uit de klauwen van die tijger. De rest wordt tijdelijk stilgelegd en gaat geen aandacht naar toe.In onze Westerse en welvarende maatschappij staan we natuurlijk niet meer oog in oog met een tijger. Maar af en toe gedragen we ons wel zo. Dat blijkt uit de grote hoeveelheid mensen die hun toevlucht nemen tot troost eten. Ze ervaren dus in meer of mindere mate stress. En die stress doet iets met de hormonen adrenaline en cortisol.
Het lichaam reageert alsof er gevaar is. Wat betekent dat de functie van de spijsvertering verstoort raakt.
De spijsvertering is namelijk niet per se een essentieel onderdeel om jezelf direct in veiligheid te brengen. En dus gaat het aanspannen van je spieren voor op het verteren van voedsel.
Stress maakt dik
Je begrijpt wel waar ik heen wil. Ga je vervolgens ook nog eens troost eten tijdens die stress. Dus eten wat voornamelijk bestaat uit suikers en verkeerde vetten, dan weet je wel wat er gebeurt. Dat wordt niet op de juiste wijze verwerkt wat gevolg heeft voor je mentale en fysieke gesteldheid. En natuurlijk voor je gewicht.
Een onderzoek uit 2019 toont aan dat mensen die veel suikers en vetten tot zich nemen tijdens stress meer in gewicht aankomen dan mensen die dezelfde hoeveelheid suikers en vetten tot zich nemen als ze stressvrij zijn. Daarmee wordt opnieuw aannemelijk dat de spijsvertering minder goed werkt bij stress. Wat ervoor zorgt dat troost eten dat altijd een relatie heeft met stress, makkelijk leidt tot gewichtstoename.
Stoppen met troost eten: een goed idee
Hypnose biedt hier een uitkomst. Want als de onderliggende oorzaak van het troost eten wordt weggenomen, dan kan je als vanzelf van het spreekwoordelijke snoephuisje afblijven.
Je hebt er simpelweg geen behoefte meer aan. Je kunt de verleiding weerstaan. En je kunt je misschien voorstellen wat dat doet met je gewicht. Want stel je maar eens voor wat het voor jouw lichaam betekent als je al dat snoep en die snacks kunt weerstaan.
Als je alleen nog maar gezond voedsel eet om je lichaam te voeden.
Wat zou er dan met je lichaam en je geest gebeuren? Want eerlijk is eerlijk, we weten allemaal wel dat suikers niet heel gunstig zijn voor je fysieke en mentale gezondheid.