Glutamaat en hoe dit je dik maakt. Misschien heb je ooit van glutamaat gehoord en misschien ook helemaal niet.
De echte naam is monososiumglutamaat (MSG). Als je niet oppast, ontregelt dit stofje je hele eetgedrag en daarmee ook meteen je gewicht en de staat van je immuunsysteem. En jij je best maar doen om op wilskracht je eetgedrag aan te passen. Wat je vrijwel onmogelijk wordt gemaakt.
Want glutamaat is wereldwijd één van de meest gebruikte levensmiddelentoevoegingen. Ga je ernaar op zoek op de verpakking. Meestal vind je het niet terug. Maar het is er wel. En wat het doet? Het kaapt je beloningssysteem. Niet heel raar dat je continue zin hebt in meer van die voeding waar je eigenlijk beter vanaf kunt blijven.
In dit artikel meer hoe dit precies zit, En ook een eenvoudige oplossing waarmee je deze kaping kan beëindigen.
Glutamaat als verslavende verleiding
Ongezonde voeding lijkt verslavend. Het voelt zo lastig om ermee te stoppen. Een kast vol tomaatjes en komkommers voorbij lopen is vele malen makkelijker dan een kast met snoep, koek, chips en andere snacks. Hoe komt dat toch?
De voedselindustrie weet heel goed waar ze aan kunnen verdienen. Dat is niet aan een spruitje, maar wel aan een bak zoutjes of een zak chips. Want daar ga je lekker veel van eten. En is gemaakt van goedkope grondstoffen. Dubbel goed idee dus van die fabrikanten.
Het is hun businessmodel om jouw beloningssysteem te activeren. En dat doen ze. En jij laat het gebeuren. Niet dat je er nog veel aan kunt doen, want de verslaving is al opgetreden. En dan wordt het een hele heisa om het tij te keren.
Tenminste zo wordt er in het algemeen over gedacht. Gewoontes veranderen is lastig. Nou, niet echt. Of misschien is het beter om te zeggen: echt niet.
Het kan heel makkelijk met hypnose veranderd worden. Maar ja, wil je het wel veranderen? Want het is zo lekker allemaal. En het hoort er toch een beetje bij. Het is toch gezellig al dat tafelen. Het zijn allemaal overtuigingen die je verslaving goedpraten. En waardoor je ook vaak geen aanstalten maakt om het anders te gaan doen. Vandaag pak ik dat knabbeltje toch nog even mee. Morgen doe ik het wel anders. Alleen morgen komt nooit.
Want zo werkt dat in het brein. En je gaat natuurlijk nooit toegeven dat je verslaafd bent. Tenminste de gemiddelde verslaafde laat zichzelf geloven dat hij echt wel kan stoppen. Maar nu nog even niet. Nou, ik moet de eerste nog tegenkomen die dat ook kan waarmaken. Maar dat terzijde.
Wat doet glutamaat in de hersenen?
Je hebt vast weleens gehoord van een vliegtuigkaping. Mensen zitten nietsvermoedend een krantje te lezen of een filmpje te kijken. Af en toe wat turbulentie, maar het zoemt lekker. Tenminste de mensen die niet bang zijn om te vliegen. Zij ervaren het allemaal als prima en wachten geduldig tot ze op de plaats van bestemming aankomen.
Zo gaat het ongeveer ook met de bloemkool en de broccoli. Je verorbert deze groente en de voedingsstoffen komen prima op de plaats van bestemming. De reis van deze groente verloopt soepeltjes door het lichaam en het brein stuurt dit feilloos correct aan. Helemaal goed dus.
Terug naar het vliegtuig. Ineens ontstaat er gedoe. Er blijken mensen aan boord die heel anders over die vliegreis denken dan de gemiddelde passagier. Ze willen ergens anders heen en dwingen de piloot zijn stuurknuppel af te staan. Een kaper neemt het over en kiest een hele andere bestemming.
Nu weer terug naar de voeding. Er is een stiekeme kaper en die ligt op de loer. Het gaat om glutamaat. Deze stof kaapt met andere verslavende stoffen samen het beloningssysteem in je hersenen. Ze binden op de receptoren in dit hersengebied waardoor het lichaamseigen dopamine zijn werking niet meer kan uitoefenen. Feitelijk ben je stuurloos en je eet rustig die hele zak chips leeg. Zonder dat je in de gaten hebt dat je eigenlijk allang al vol zit en het helemaal niet wilt. Je doet het gewoon.
Hoe zit dat met het beloningssysteem?
Je kunt in zo’n geval wel spreken van een verslaving. Ook al zou je dat misschien niet willen toegeven. Het is het wel geworden. Want zo werkt het nu eenmaal met het beloningssysteem in je hersenen. Alleen is het beloningssysteem overgenomen. Het draait op een nepstofje. En het hunkert naar meer.
Binnen de verslavingsproblematiek is de nucleus accumbens de spil. De nucleus accumbens is een fascinerende hersenstructuur die de basis vormt voor je beloning- en genotssysteem. De signalen hiervoor worden ontvangen uit het hersengebied tegmentalis ventralis. Niet alleen dopamine wordt vrijgegeven maar ook neurotransmitters GABA en glutamaat. Via zenuwcellen wordt de dopamine verspreid door het beloningscentrum van je hersenen.
Dat geeft in ieder geval een lekker gevoel en dat is altijd fijn.
Maar goed, dit klinkt allemaal vrij technisch en lijkt een systeem te zijn waar je weinig invloed op hebt. Dat valt nog te bezien, want de nucleus accumbens, dat fascinerende hersenstructuurtje omvat namelijk delen van het limbisch systeem, zoals de amygdala en hippocampus. En dat is interessant.
Tenminste als je enigszins wilt begrijpen hoe het kan dat hypnose een goed idee is als je je ongezonde eetgewoontes wilt veranderen. Deze regio’s in het centrale zenuwstelsel zijn namelijk bepalend voor de pijnstillende, psychische afhankelijkheid.
Dit zijn ook de sleutelgebieden waar de beloningsprocessen nog eens worden versterkt, maar ook waar de verandering mogelijk is. Want daar zit de mogelijkheid om andere gewoontes te installeren die beter en gezonder voor je zijn.
Hoe dat precies zit, komt later in dit artikel aan bod.
Symptomen van glutamaat verslaving
Even terug naar de vliegtuigkaping. Het synthetische, ongebonden glutamaat dat in de voeding zit, werkt in op de signalering en leidt tot kaping waardoor het lichaamseigen dopamine zijn werking verliest. Het passeert gemakkelijk de bloed-hersen barrière waardoor het heel makkelijk het dopaminesysteem kan beïnvloeden.
Zonder dat jij het in de gaten hebt, want het is allemaal een onbewust proces natuurlijk. Het zal je ook eigenlijk een zorg zijn welke stofjes er nu precies waar zitten. Als je lichaam maar werkt. En dat doet het in het algemeen vaak wel.
Dus zolang er geen probleem is, zal het wel goed gaan. Tenminste, ook dat is wat je graag wilt geloven. Anders is het geen leven meer, als je continue bang moet zijn als je iets ongezonds eet.
Maar ja, goed is het allemaal niet om teveel van die industrieel gekweekte glutamaat binnen te krijgen. En als je de volgende symptomen herkent, dan kun je je eens afvragen in hoeverre je een teveel van die glutamaat tot je neemt.
- hoofdpijn
- spierstrakheid
- gevoelloosheid
- tintelingen
- algemene zwakte
- blozen
Het Chinese Restaurant syndroom
Wat heeft het Chinese restaurant er nu mee te maken? Veel mensen worden ziek als ze bij een Chinees restaurant of van een afhaalchinees hebben gegeten. Nee, dat is niet omdat ze de hygiëne regels niet zo nauw nemen. Maar omdat in de Westerse Chinese restaurants veelvuldig gebruik gemaakt wordt van de smaakversterker Ve-tsin.
En daar kan je zomaar allergisch op reageren. Overigens klinkt Ve-Tsin op zich best gezond, maar dat is het dus allesbehalve.
Ve-Tsin staat ook wel bekend als E621 ofwel glutamaat. Maar ja, inmiddels weten de voedingsfabrikanten best wel dat algemeen bekend is dat je op moet passen met E-nummers. En daar hebben ze iets op bedacht.
Zo circuleren er diverse andere benamingen waarmee ze jou om de tuin proberen te leiden. Je moet het tenslotte ook allemaal maar weten en onthouden. Daar begint toch bijna niemand aan. En dat is precies waar ze op gokken.
Toch even voor de volledigheid. E621, is hetzelfde als: mononatriumglutamaat, gistextract, gehydroliseerde proteïne en MSG, naar het Engelse Mono Sodium Glutamat.
Wat is de drempeldosis glutamaat?
Het Chinese restaurant syndroom wordt niet door iedereen serieus genomen. Toch is er een interessant onderzoek gedaan door Yang. Uit dit onderzoek blijkt dat er een drempeldosis is waarbij proefpersonen symptomen ervaarden na gebruik van MSG. Er werden verschillende doseringen gebruikt in het onderzoek. De MSG (1,25 – 2,5 of 5 gram) of een placebo werd random en dubbelblind toegediend.
Als een proefpersoon meer dan twee van de specifieke symptomen ervaarden, werd dit gedefinieerd als een positieve reactie. Er deden 61 personen mee aan het onderzoek en de totale en gemiddelde ernst van de symptomen na toediening van MSG waren groter dan na toediening van de placebo. Het eindresultaat van het onderzoek gaf een drempeldosis van 2,5 gram.
Op basis hiervan werden de symptomen die mensen hadden na het eten van Chinees waar relatief veel glutamaat inzit, in verband gebracht met dit onderzoek. Het werd misschien wel gekscherend het Chinese Restaurant syndroom genoemd. Als je het zo bekijkt, waarschijnlijk ook niet geheel onterecht.
Glutamaat beter bekend als smaak umami
Zoet, zuur, zout, bitter zijn basissmaken en hebben we allemaal wel een bepaalde beleving bij. Umami is de vijfde basissmaak, maar toch minder bekend en is ook wat minder duidelijk. Het is een beetje een hartige smaak en doet verlangen naar meer.
En dat klopt, want jawel, we hebben het hier over glutamaat. En als je weet dat umami veel gebruikt wordt in de Aziatische keuken als smaakversterker, dan wordt het Chinese restaurant syndroom ineens veel meer verklaarbaar. Dus als je na het eten van de afhaalchinees je ineens toch niet helemaal fijn voelt, dan weet je nu wat eraan ten grondslag zou kunnen liggen.
Je zou nu nog kunnen denken: “dan maar geen Chinees eten”. Dat zou inderdaad kunnen, maar deze smaakversterker beperkt zich niet tot de Aziatische keuken. Umami komt van nature in veel etenswaren voor die vrij glutamaat bevatten, zoals vlees, erwten, belegen kaas en zeewier. Dat laatste is logisch als je weet dat in het begin van de 20e eeuw Ve-tsin geëxtracteerd werd uit zeewier.
En nu komt het: tegenwoordig wordt het geproduceerd door fermentatie van suikerriet, suikerbiet, zetmeel of maïs. Je voelt het waarschijnlijk al aankomen. Suiker? Zetmeel? Dat zet toch juist aan? Precies dat dus.
Populaire MSG bronnen zijn gehydrolyseerde eiwitproducten zoals plantaardig eiwit, natriumcaseïnaat en geautolyseerde gist. Elk gehydrolyseerd eiwitproduct bevat industrieel verwerkt vrij glutaminezuur. Ergens ontstaan dus uit die suikerbietjes en dergelijke. Dat vind je dan onder andere weer terug in producten als:
- hartige snacks
- chips
- kant-en-klaarmaaltijden
- ingevroren maaltijden
- crackers
- ingeblikt tonijn
- soepen
De verklaring van de glutamaat industrie
Op basis hiervan zou je je af kunnen vragen hoe het kan dat E621 goedgekeurd is en gebruikt mag worden in deze vorm. Maar de MSG industrie heeft wel een verklaring. Zij geven aan dat MSG identiek is aan het glutaminezuur in eiwit van skelet en spieren.
Alleen daar gaat het een beetje mis. Want er zijn twee vormen van glutaminezuur in de natuur.
- L-glutaminezuur
- D-glutaminezuur
Het glutaminezuur dat in eiwit wordt aangetroffen, is L-glutaminezuur. D-glutaminezuur komt van nature niet in organismen voor, maar alleen in celwanden van bepaalde bacteriën. Het industrieel vervaardigde vrij glutaminezuur bevat altijd D-glutaminezuur en is eigenlijk niet geschikt voor consumptie. Dat is even schrikken als je nu denkt aan die chips die mogelijk nog in je kast ligt.
Waar komt die honger toch vandaan?
Je spijsverteringsstelsel is nodig om glutaminezuur af te breken tot vrije aminozuren voordat het eiwit door de maag en darmen kunnen gaan. Normaliter duurt het best een tijdje voordat deze eiwitten zijn afgebroken. Wat betekent dat het ook langer duurt voordat je weer honger ervaart.
Dat klinkt best als een goed idee, want hoe langer het duurt voor je weer trek begint te krijgen, hoe beter het is voor je lichaam. Maar nu komt. Chemisch geproduceerde glutamine valt makkelijker uit elkaar. En dus krijg je heel snel weer honger. Bovendien stijgt de hoeveelheid glutaminezuur onnatuurlijk snel waardoor je lichaam gaat sputteren.
Eigenlijk is het een signaal van je onbewuste dat er iets in je lichaam komt dat er niet thuishoort. En wat de boel aardig aan het verstoren is. Een onnatuurlijke dosis glutamaat wat zorgt voor klachten als hoofdpijn, zweten, misselijkheid en soms zelfs hartkloppingen.
Glutamaat en overgewicht
Onderzoek laat zien dat chronische MSG inname pathologische veranderingen van de nucleus accumbens tot stand kan brengen. En in de hypothalamus leptineresistentie kan veroorzaken. Wat betekent dat het gevoel van verzadiging uitblijft en je door kan blijven eten. Simpelweg omdat je niet meer merkt wanneer je voldaan bent.
Je zult begrijpen dat wanneer je dat verzadigingsgevoel niet meer opmerkt, dat je door blijft eten met alle gevolgen van dien voor je gewicht. En ook voor je spijsverteringssysteem en alles wat daarmee samenhangt.
Uiteindelijk zal het vele voedsel niet meer goed verwerkt kunnen worden en zal er vetopslag plaatsvinden. Zo ontwikkel je overgewicht en verzwak je je immuunsysteem.
Een cirkel die je niet zo makkelijk meer zal doorbreken als je het bovenstaande leest. Want zolang je al dat glutamaat blijft innemen en je beloningssysteem gekaapt is, ga je door en zal het overgewicht in stand gehouden worden en mogelijk zelfs nog erger worden.
En om de regie terug te pakken van die kapers wordt als zeer lastig ervaren, want de hunkering naar voeding met glutamaat is groot.
Glutamaat smaakt naar meer
In een studie van Rogers & Blundell kregen 36 personen soepen met verschillende concentraties MSG of zonder MSG. In dit onderzoek werden de resultaten gemeten die betrekking hadden tot het hongergevoel en de voedselinname. De proefpersonen gaven aan dat de soepen met toevoeging van MSG lekkerder en meer bevredigend waren.
In een ander onderzoek werden 32 personen beoordeeld op het effect van MSG uit voedsel. Ook zij kregen soepen met of zonder MSG. In deze studie werd niet alleen opgemerkt dat de soepen met MSG meer smaak hadden en verhoogd aangenaam waren, maar ook dat er een significante relatie was met verhoogde honger en voedselinname.
En je kunt wel bedenken wat er met je lichaam gebeurt als je meer eet omdat er door een stofje van buitenaf eetlust wordt opgewekt. En precies dit mechanisme begrijpt de voedselindustrie als geen ander.
Waardoor jij telkens weer de verleiding voelt om toch die zakken chips in je karretje te gooien en zo snel als mogelijk op te eten.
Doorbreken van de vicieuze glutamaat cirkel met hypnose
Dat het serieus belangrijk is om die vicieuze cirkel van glutamaat inname te doorbreken, lijkt nog sterker aangezet te worden door de intermap studie onder 752 gezonde Chinezen.
Dit onderzoek was primair gericht op het vinden van een verband tussen inname van glutamaat en obesitas. De resultaten lieten inderdaad zien dat er een positieve correlatie is met een verhoogde Body Mass index (BMI). MSG-gebruikers kwamen meer aan in gewicht vergeleken met niet-gebruikers. Dit stond los van lichamelijke activiteit en totale energie-inname.
Tijd dus om verandering aan te brengen en je niet langer te laten manipuleren door die toegevoegde nepstofjes die jouw beloningssysteem kapen en waardoor jij stuurloos bent als het gaat om gezonde eetgewoontes aanleren.
Dit vraagt om een andere aanpak. Wees de voedselindustrie te slim af en ontdek de kracht van hypnose bij het doorbreken van deze vicieuze cirkel.
Nu gaan we even terug naar waar we het in het begin over hadden met de amygdala en de hippocampus. Deze twee zorgen samen voor de opslag van emotionele herinneringen. En je hebt vast weleens gehoord van emotie-eten. En precies daar ligt een relatie.
Verander je eetgewoontes en versterk je immuunsysteem
Eten wordt al heel snel na de geboorte gekoppeld aan emoties. En dit hoeven echt niet alleen vervelende emoties te zijn, ook plezierige emoties kunnen aanzetten tot eten. Het is maar net hoe je het geleerd hebt en hoe er bij jou thuis met eten werd omgegaan. Dat is wat je leert en dat sla je op in je geheugen. En vaak verdwijnt dit op onbewust niveau.
Je hebt er geen idee meer van maar toch doe je de dingen zoals je ze doet. Je hebt daar echt wel goede verklaringen voor waarom je doet wat je doet. Maar je zal de eerste niet zijn die via hypnose ontdekt dat dit maar een verzonnen verhaal was om de echte oorzaak maar niet te hoeven oplossen.
Want dat is wat hypnose doet. De echte oorzaak oplossen zodat je anders naar voeding gaat kijken. Maar ook dat je bijvoorbeeld de echte oorzaak van stress wegneemt, zodat je daarna geen behoefte meer hebt om vanuit emotie te eten.
De betekenis wordt anders en zo wordt het opnieuw opgeslagen. En dan ben je zomaar ineens niet meer gevoelig voor die kapers. Je laat jezelf niet meer kapen. En je hebt volledige controle.
In de praktijk betekent het dat je echt nog weleens een chipje kan pakken, maar dat je gaat merken dat je het daar ook bij kunt laten. Kortom: de voedselindustrie heeft zijn kracht verloren. Het is de grip kwijt op jou. En dat is voor hun jammer, maar voor jou simpelweg fantastisch.
